MIEDZIAKI (The Nickel Boys)

“W swojej nowej powiesci – po bestsellerowej, uhonorowanej Nagroda Pulitzera i National Book Award Kolei podziemnej – Colson Whitehead z wlasciwym sobie geniuszem podejmuje kolejny dramatyczny watek z historii Ameryki.
Tym razem akcja rozgrywa sie na Florydzie w latach 60. XX wieku, a fabula koncentruje sie na losach dwoch chlopcow skazanych na pobyt w poprawczaku.
Gdy idee ruchu na rzecz praw obywatelskich docieraja wreszcie do Frenchtown, czarnej dzielnicy Tallahassee, Elwood Curtis postanawia wziac sobie do serca slowa dr. Martina Luthera Kinga i nabiera przekonania, ze jest „rownie dobry jak kazdy inny”. Choc rodzice go porzucili, jego babcia dba, by trzymal sie z dala od klopotow, Elwood jest wiec na dobrej drodze do dostania sie do lokalnego college’u dla kolorowych.
Ale kiedy jest sie czarnym chlopcem zyjacym we wczesnych latach 60. XX wieku na amerykanskim Poludniu, gdzie stosunki spoleczne wciaz reguluja prawa Jima Crowa*, niewinny blad moze przekreslic nadzieje na swietlana, a nawet jakakolwiek, przyszlosc.
Elwood zostaje skazany na pobyt w poprawczaku nazywanym „Miedziakiem” (The Nickel Academy), ktorego misja jest „fizyczne, intelektualne i moralne” ksztaltowanie mlodocianych przestepcow, tak zeby pod jego piecza wyrosli na „uczciwe i honorowe” jednostki.
W rzeczywistosci Akademia okazuje sie groteskowa komnata grozy, gdzie sadystyczna kadra bije i wykorzystuje seksualnie uczniow, korupcja i kradzieze sa powszechne, a kazdy chlopiec, ktory odwazy sie na opor, przepadnie bez wiesci.
Ten zaklad poprawczy na Florydzie istnial naprawde – przez sto jedenascie lat przewinely sie przez niego tysiace podopiecznych, ktorych bezlitosnie katowano, ponizono i lamano”.