Wyrok Εmierci wydano na nich jeszcze przed narodzinami.
“Wybuch wojny zniszczyΕ mΓ³j Εwiat, moje poczucie bezpieczeΕstwa. W getcie spΔdziΕam trzy i pΓ³Ε roku. To byΕo trzy i pΓ³Ε roku w piekle” – wspomina Krystyna, ktΓ³ra z dziesiΔcioosobowej rodziny jako jedyna przeΕΌyΕa wojnΔ.
“Na poczΔ tku byliΕmy jeszcze wszyscy razem, nie mieliΕmy pojΔcia, ΕΌe nasze dni sΔ policzone. Nie wiedzieliΕmy, czym jest strach, gΕΓ³d i walka o ΕΌycie” – tak swoje przerwane dzieciΕstwo pamiΔta JΓ³zef.
“Z czasem siΔ do tego przyzwyczajamy. Do widoku trupΓ³w na chodnikach i do myΕli, ΕΌe byΔ moΕΌe ja bΔdΔ nastΔpny” – wyznaje po latach Marian.
Εwiat, ktΓ³ry znali, zniknΔ Ε nagle wraz z napaΕciΔ NiemcΓ³w na PolskΔ. Niemal od razu oni i ich rodziny stali siΔ dla okupantΓ³w podludΕΊmi. Z miesiΔ ca na miesiΔ c rosΕy represje, odbierano im kolejne prawa, aby w koΕcu zabraΔ im takΕΌe to najbardziej podstawowe – prawo do ΕΌycia.
Nakazano zamknΔ Δ wszystkich Ε»ydΓ³w w wyznaczonych, szczelnie zamkniΔtych dzielnicach. W gettach. Tam codziennie towarzyszyΕy im potworny gΕΓ³d, wszechogarniajΔ cy strach i lΔk przed utratΔ kogoΕ bliskiego. Patrzenie na ΕmierΔ i cierpienie staΕo siΔ ich codziennoΕciΔ . CieszyΔ mogli siΔ tylko tym, ΕΌe majΔ jeszcze doΕΔ siΕ, aby przeΕΌyΔ kolejny dzieΕ.
ΕwiadkΓ³w tych okropnych wydarzeΕ z dnia na dzieΕ jest coraz mniej. JesteΕmy ostatnim pokoleniem, ktΓ³re ma moΕΌliwoΕΔ posΕuchaΔ opowieΕci o najtragiczniejszych wydarzeniach drugiej wojny Εwiatowej z pierwszej rΔki. UsΕyszmy ich gΕos i nie dopuΕΔmy do tego, aby te historie kiedykolwiek siΔ powtΓ³rzyΕy.
“Wojna jest najgorszΔ rzeczΔ , jaka moΕΌe przytrafiΔ siΔ ludzkoΕci, dlatego: nigdy wiΔcej”.