NA SAKSY I DO BULGARII Turystyka handlowa w PRL

“Sa tylko dwie rzeczy niezwyciezone na swiecie – Czerwona Armia i polski turysta.
Gdyby bog handlu Merkury, ktoremu w 495 r. p.n.e. wzniesiono w Rzymie swiatynie, sprawdzil walizke polskiego turysty wyjezdzajacego i przyjezdzajacego z zagranicy w okresie PRL, to bylby w najwyzszym stopniu zdumiony. Poza przyborami toaletowymi i pizama zawierala ona bowiem kompletnie inne rzeczy niz w dniu wyjazdu lub byla pusta. Co wiecej, bez pudla mozna by bylo stwierdzic, skad wracal. W pierwszym przypadku ze Zwiazku Radzieckiego czy Indii, gdzie sprzedawano przywieziony towar a nabywano lokalny; w drugim – z Grecji czy Bulgarii, gdzie sprzedawano towar za dewizy lub pozyskiwano je w sposob posredni. Bywalo tez, ze powrot ze Wschodu wiazal sie z przyrostem ilosci sztuk bagazu, i to o wielkie gabaryty desek do prasowania czy ogromnych wowczas telewizorow.
Wycieczki do krajow, w ktorych dokonywano najwiekszych obrotow handlowych, takich jak Turcja czy Grecja i niektore rejsy dalekomorskie, staly sie trudno dostepnym rarytasem. Bywalo, ze ustawialy sie po nie kolejki, a sprzedajace je w biurach akwizytorki mialy nieoficjalny status ksiezniczek. Co wiecej, zdarzalo sie, ze zanim pojawilo sie ogloszenie o wycieczce, byla ona juz w calosci sprzedana spod lady. W rezultacie czesto tylko niewielka czesc miejsc trafiala do wolnej sprzedazy.
Wybierz sie w podroz sladami handlowymi PRL-u do Zwiazku Radzieckiego (sezamu pelnego najrozniejszych skarbow), Bulgarii – wakacyjnego raju (takze cenowego), Grecji – gdzie nierzadko obslugiwano turystow po polsku, Egiptu, skad dzieki handlowi wymiennemu mozna przywiezc stosy bizuterii czy do odleglej Korei, skad hurtowo sprowadzano moherowe swetry”.