PANSTWO (Republic)

“Panstwo Platona jest traktatem politycznym, ktory powstawal w kilku okresach. Najpierw, w okresie sokratycznym, zostala napisana ksiega I podejmujaca zagadnienia sprawiedliwosci i niesprawiedliwosci. Pozostalych dziewiec ksiag autor stworzyl parenascie lat pozniej, w okresie konstrukcyjnym. W swoim dziele Platon maluje obraz panstwa idealnego: sprawiedliwy podzial zadan, rownouprawnienie kobiet i mezczyzn, staranna edukacja. Panstwo idealne jednak brutalnie wkracza w najintymniejsze sfery zycia obywateli.
Kiedy atenski sad ludowy skazal na smierc za nieobyczajnosc i psucie mlodziezy Sokratesa, mistrza Platona, autor Panstwa zaczal zadawac sobie pytania, na ktore chyba nikt do dzisiaj nie znalazl odpowiedzi. Czy demokracja jest najlepszym mozliwym ustrojem panstwa? Czy sluszne jest, aby glos medrca wazyl tyle samo co glos pijaka i obiboka? Jak zapobiec nieszczesciom zrodzonym przez glupote, chciwosc i zadze wladzy elit? Jak uniknac anarchizujacych, destrukcyjnych skutkow nadmiaru wolnosci jednostki?
Oddajemy Czytelnikowi do rak jedno z najznamienitszych dziel Platona w klasycznym przekladzie Wladyslawa Witwickiego. Przemyslenia dotyczace ustroju panstwa sa w tym tekscie zaskakujaco bogate, a problemy wynikajace z niedostatkow demokracji uderzajaco aktualne.Panstwojest lektura dosc wymagajaca, jednak powinien ja przeczytac kazdy, kto zastanawia sie nad problemami spoleczenstwa, panstwowosci czy sprawowania wladzy”.