PIASTOWIE Walka o tron 1138-1320

“Kiedy przenikliwy dzwiek koscielnych dzwonow obwiescil poddanym smierc ksiecia Boleslawa Krzywoustego, w Polsce nastaly czasy, o ktorych sredniowieczni kronikarze pisali, ze „Chrystus i jego swieci spali”. Krazace po owczesnej Europie widmo wielkiego bezkrolewia budzilo uzasadniona trwoge, zwiastujac nadejscie ery bezprawia i chaosu.
Dzieje Polski doby rozbicia dzielnicowego to historia skloconej rodziny. Piastowscy epigoni, synowie i wnukowie tych, ktorzy pamietali jeszcze zjednoczone krolestwo, rzucili sie sobie do gardel. Ksiazeta wydzierali sobie ziemie ojcow, synowie wystepowali przeciw rodzicom, bracia przeciw braciom, wygnani seniorowie rodu z kolei skazani zostali po Europie jako szukajacy slawy rycerze. Poczatek wszystkiemu dala zas braterska wasn zakonczona zbrodnia. Dawny krolewski rod Piastow rozpadl sie na wrogie sobie klany, przy czym kazdy z nich rozgrywal wlasna partie szachow. Przekonani o swojej wyzszosci Piastowie wielkopolscy; pragmatyczni, ale snujacy dalekosiezne plany Piastowie slascy oraz ambitni, a zarazem nieprzewidywalni Piastowie kujawscy. Wszyscy oni przez niemal dwa stulecia wszczynali niszczycielskie wojny, zdradzali przyjaciol i podawali reke wrogom, nie cofajac sie przed niczym.
Taka wlasnie, czarna legenda rozbicia dzielnicowego to jednak tylko polowa prawdy. W istocie bylo ono przelomowym momentem w naszych dziejach, wymagajacy zreszta gruntownej rewizji. Wlasnie wtedy pojawiaja sie bowiem idee patriae – ojczyzny, i rei publicae – rzeczy pospolitej. Polska przestaje byc prywatna wlasnoscia Piastow, ktorzy wypuszczonego z rak steru wladzy nigdy juz nie odzyskali. Historia o tym, kto i jak im go odebral, rowniez bedzie wazna czescia tej opowiesci.
Ksiazka zabiera czytelnika za kulisy XIII–wiecznej polityki, pokazuje tajniki i narzedzia sprawowania wladzy: od brutalnej sily, poprzez relikwie meczennikow, klatwy, zafalszowane kroniki, na zrabowanych koronach konczac. Przy okazji na swiatlo dzienne wydobyci zostaja pozostajacy dotad w cieniu mniej znani uczestnicy walki o tron: Kosciol i jego biskupi, komesowie i dostojnicy z moznych rodow, papiescy legaci i inkwizytorzy, rosnace w sile miasta oraz pozbawione pana rycerstwo, rozbojnicy i renegaci. Wszystko to mieszalo sie w polskim tyglu, a ogien pod nim wciaz podsycali czescy Przemyslidzi, niemieccy cesarze, ruscy kniaziowie, a nawet mongolscy koczownicy”.