ZBARAZ 1649

“W latach 1648-1649 Rzeczpospolita stanela wobec wydarzen, ktore ujawnily jej slabosc polityczna, a przede wszystkim militarna. Powstanie kozackie pod wodza Bohdana Chmielnickiego podkopalo niezachwiana i stabilna pozycje mocarstwa, jakim byla Rzeczpospolita.
Zwyciestwa w wojnie moskiewskiej z lat 1632-1634, kampaniach kozackich 1637-1638 roku oraz zmagania z orda 1644 dodaly pewnosci szlachcie, a jednoczesnie pozwolily jej poczuc sie bezpiecznie.
W dwa lata po smierci hetmana Stanislawa Koniecpolskiego, gdy jego miejsce zajal Mikolaj Potocki, slawe armii koronnej przycmila tragiczna kampania 1648 roku. Kalejdoskop wydarzen 1648 roku postawil nowego krola przed koniecznoscia wyboru drogi rozwiazania konfliktu kozackiego. Rok 1649 mial przyniesc sukces, ale nie ten oczekiwany – dyplomatyczny, lecz militarny”.